آب سیاه (گلوکوم)
آب سیاه یا گلوکوم یک بیماری چشمی است که میتواند باعث افزایش فشار داخل چشم شده و به عصب بینایی آسیب برساند. این وضعیت ممکن است به تدریج یا ناگهان ایجاد شود و عوامل مختلفی مانند ژنتیک، استفاده از کورتونها، برخی بیماریهای چشمی و آب مروارید پیشرفته میتوانند در بروز آن نقش داشته باشند. این بیماری در مراحل اولیه اغلب هیچ علامتی ندارد، به همین دلیل به آن “دزد بینایی” نیز می گویند.
عوامل خطرساز
- سن: خطر ابتلا به این بیماری با افزایش سن افزایش می یابد.
- سابقه خانوادگی: اگر سابقه خانوادگی آب سیاه دارید، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به این بیماری هستید.
- فشار چشم بالا: فشار چشم بالا یکی از مهم ترین عوامل خطر ابتلا به این بیماری است.
- نژاد: افراد آفریقایی-آمریکایی، اسپانیایی تبار و آسیایی بیشتر در معرض خطر ابتلا هستند.
- بیماری های دیگر: برخی از بیماری های دیگر مانند دیابت، فشار خون بالا و بیماری قلبی می توانند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهند.
دید فرد مبتلا به گلوکوم در مراحل مختلف بیماری
علائم و اقدامات
در برخی موارد، گلوکوم همراه با علائمی مانند تهوع و استفراغ، حساسیت به نور و هاله بینی، تاری دید، ایجاد دید تونلی، سردرد، قرمزی و اشکریزش است. با این حال، در بسیاری از موارد، آب سیاه بدون علائم خاصی بروز میکند. بنابراین، افرادی که سابقه خانوادگی فشار چشم بالا و آب سیاه دارند، باید به طور مرتب به کلینیکهای تخصصی مانند کلینیک دیدبان مراجعه کرده و فشار چشم خود را چک کنند.
- این بیماری در مراحل اولیه، ممکن است هیچ علامتی نداشته باشد.
- با پیشرفت بیماری، ممکن است علائمی مانند تاری دید، دید تونلی، حساسیت به نور، هاله بینی، سردرد و قرمزی و اشک ریزش را تجربه کنید.
- در موارد شدید، آب سیاه می تواند منجر به از دست دادن کامل بینایی شود.
روشهای کاهش علائم آب سیاه
خوابیدن در وضعیتی که سر بالاتر از سطح قلب قرار گیرد، میتواند به تسکین علائم و کاهش فشار روی شبکیه کمک کند.
حالت مناسب خوابیدن برای فرد مبتلا به گلوکوم که منجر به کاهش فشار روی شبکیه چشم میشود.
اهمیت چکاپهای منظم
در آب سیاه، فشار بالای چشم میتواند سلولهای عصبی بینایی را تخریب کند و از دست دادن دید قابل بازگشت نیست. بنابراین، افراد بالای 40 سال باید چکاپهای چشمی منظم انجام دهند، به ویژه اگر دارای زمینه ارثی هستند.
پیشگیری از ابتلا به آب سیاه
- معاینات منظم چشم مهم ترین راه برای پیشگیری از آب سیاه است.
- اگر در معرض خطر ابتلا به گلوکوم هستید، باید به طور منظم توسط چشم پزشک معاینه شوید.
- در برخی موارد، ممکن است برای کاهش خطر ابتلا به آب سیاه دارو تجویز شود.
تشخیص آب سیاه
- تشخیص گلوکوم با معاینه چشم توسط چشم پزشک انجام می شود.
- معاینه چشم شامل بررسی فشار چشم، معاینه عصب بینایی و میدان دید است.
- ممکن است برای تأیید تشخیص یا نظارت بر پیشرفت بیماری، آزمایشات دیگری نیز انجام شود.
درمان آب سیاه
- هدف از درمان این بیماری، کاهش فشار چشم و جلوگیری از آسیب بیشتر به عصب بینایی است.
- درمان آب سیاه معمولاً با دارو، لیزر یا جراحی انجام می شود.
- در برخی موارد، ممکن است برای کنترل فشار چشم به چندین روش درمانی نیاز باشد.
نتیجه گیری
- آب سیاه بیماری خطرناکی است که می تواند منجر به از دست دادن دائمی بینایی شود.
- تشخیص و درمان زودهنگام گلوکوم کلید حفظ بینایی است.
- اگر در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستید، باید به طور منظم توسط چشم پزشک معاینه شوید.